Nasreddin Mehmed Bey

Nasreddin Mehmed Bey, Beyolduktan hemen sonra, Timur'a karşı düşmanca tavırlar beslemeye başladı ve O'nun 1400 yılında Sivas'ı kuşatan ordusunu zayıflatmak amacıyla otlayan atlapm çaldırdı. Bunu cezasız bırakmak istemeyen Timur, Sivas'ı aldıktan sonra kuvvetlerini Elbistan'a sevketti. Dulkadir Türkmenleri dağlara çekildiği için talan ve harap ettiler. Buna rağmen Dulkadirliler fırsat buldukça Timur'un güçlerine vurup kaçıyorIardı. İyice kızan Timur, bir kısım kuvvetlerini yeniden göndererek, Dulkadirli güçlerini yendi ve 200.000 koyunlarına el koydu.

Mehmet Bey, 1409 yılı başlarında Darende'yi tekrar ele geçirirken kardeşi Alaaddin Ali de Antep'i almış fakat çok sürmeden Memluklar'a yeniden kaptırdı.

Berkuk'tan sonraki Memlük Sultanı, kendisine isyan eden Şam valisi Şeyh Nevruz ve Emir Yeşbek'i cezalandırmak amacıyla üzerlerine yürüdü. Vali ve yandaşları Dulkadirliler'e sığınmak istedilerse de yüz bulamayıp Kayseri taraflarına kaçtılar.

Dulkadirliler bu ara Sultan'la aralarını açmak istemiyordu.

Sultan Memlük, kuvvetlerini Elbistan'da topladı ve elli gün kadar düşmanlarını burada bekledi. Ümidini kesen Memlüksultanı döner dönmez, Şeyh Nevruz iki yüz kadar atlı ile Dulkadir ülkesine girdi ise de Nasreddin Mehmet Bey ile kardeşi Alaaddin Ali derhal karşı koyarak onları bozguna uğrattı ve kaçırdı.

Çok sürmeden Şeyh affedilip Halep valiliğine tayin edildi. Bağımsızlık hırsını zaptedemeyen Şeyh tekrar isyan edip, Nasreddin Mehmed Bey'e Antep'i teklif ederek mücadelesinde kendi safında yer almasını istedi. Hatta, daha sonra Memlük Sultanı ve N. Mehmed Bey'in damadı olacak olan Çakmakda Emir Yeşbek de N. Mehmed Bey'i ikna edemedi. Kardeşi Alaaddin Ali de bu yollu ısrarkar olunca, inat eden Mehmed Bey'e kızarak ülkesini terketti ve Osmanlılar'a intisab etmek üzere ayrıldı. Daha sonraki baskılara dayanamayan N. Mehmed Bey, kabul ederek Antep'e gitti ve şehrin hakimiyetini 1411'de aldı.

Sultan Memlük, bu isyanı bastırmak üzere harekete geçti ise de kendi kumandanlan tarafından bile terkedildiğini görerek, güçsüz kaldığını anlayıp üınitsizliğe kapılmasına rağmen hareketinden vazgeçmedi; 1412'de Şam surlan önünde savaşırken yenik düştü.

Nasredcıln Mehmed Bey, Osmanlılar'la münasebetini geliştirmeye çalışıyordu. Yıldırımın ölümünden sonra, oğulları arasında amansız bir taht kavgası başlamışh. N. Mehmed Bey, Çelebi 1. Mehmed Bey'i destekliyordu. Yardım için kuvvetleriyle birlikte gitmişti. Çelebi Mehmed'in kardeşi İsa'yı Gerede'de üçüncü kez yenerek desteğine devam etti. Dinlenmek üzere Tokat'a gelen geleceğin Osmanlı padişahı, teşekkür ve tebrik için N. Mehmed Bey'e derhal bir elçilik heyeti gönderdi. Daha sonra da Çelebi Mehmed, N. Mehmed Bey'in kızı Emine Hatun ile evlenerek bu dostluğu pekiştirmişti. Emine Hatun, II. Murad'ın annesi, dolayısıyla Fatih Sultan Mehmed'in de babaannesidir.

Çelebi Mehmed, 1412'de kardeşi Musa'ya yenilince kayınpederi N. Mehmed Bey'den yardım istedi. N. Mehmed Bey de oğlu Süleyman Bey'le bir kuvvet gönderdi. Süleyman Bey, Ankara Ovası'nda kurulan ordugaha varınca Çelebi Mehmed'in veziri tarafından törenle karşılandı. Akşam ziyafette ise Süleyman Bey'e işlemeli bir kemerle kendi elbiselerinden birisini ve alhn kakılmış . eyerli bir at hediye etti.

Dulkadir kuvvetlerini de ordusuna katan Çelebi Mehmed, kardeşi Musa ile savaşmak üzere Rumeli'ye geçti...

Bu Osmanlı-Dulkadirli yakınlaşması Memluk Sultanı Şeyh'i endişelendirdi. Yeniden itaat ettirmek için bir kuvvetle 1414'te Elbistan'a geldi. Gozdağı verdikten sonra, Antep, Darende ve Malatya'yı alarak Mısır'a döndü.

N. Mehmed Bey, Ramazanoğulları'ndan Tarsus'u, Memluklar'dan da Darende ve Besni'yi aldı.

Bunun üzerine Sultan Şeyh, derhal büyük bir ordu ile hareket etti. Yolda Mehmed Bey'in kardeşi Alaaddin Ali de affedilip O'na katıldı. Şeyh, Malatya ve Tarsus istikametine yürürken, oğlu İbrahim de Elbistan'a geldi. N. Mehmed Bey, düşmanın çokluğundan ürküp kaçh. İbrahim Elbistan'ı işgal edip Mehmed Bey'i takip için Kayseri istikametine yöneldi. Sanz'da yapılan çahşmada Dulkadirliler'in bir kısım askeri esir düşerken N. Mehmed Bey kaçmaya muvaffak oldu; 2 Haziran 1417. İbrahim Bey, ganimet olarak aldığı 700 deve ve 200 atla Elbistan'da ordugah kuran babası Sultan Şeyh'in yanına döndü.

Nasreddin .Mehmed Bey, çaresiz, Darendeyi teklif ederek itaatinin kabulünü diledi ise de Şeyh reddedip Elbistan ve Maraş'ın idaresini, kendisine bağlılık gösteren Mehmed Bey'in kardeşi Alaaddin Ali'ye verdiğini bildirdi.

Şeyh dönünce, N. Mehmed Bey, Elbistan ve Maraş'ı kardeşi Alaaddin Ali'den geri aldı. Savaş sırasında Halep'e kaçan kardeşine, kısa zaman sonra, düşmanlığını dostluğa çevirmek amacıyla haber göndererek banşh ve Maraş'ın valiliğini verdi.

Çaresiz, Sultan Şeyh N. Mehmed Bey'i yeniden Dulkadir Beyi olarak tanımak zorunda kaldı.

1419'da Memluklar'ın desteği ile N. Mehmed Bey, Karamanoğullan'ndan Kayseri'yi aldı. Böylece iki beylik arasında düşmanlık başladı. Nitekim 1419 Ağustosunda Kayseri'yi kurtarmak isteyen Karamanoğlu Mehmed Bey'in ordusu N. Mehmed Bey'in ordusu ile savaşhysa da Karamanoğlu esir düşmekten kurtulamadı.

Daha sonra 1421 de Dulkadirliler Malatya'yı yeniden ele geçirdiler. Alaaddin Ali de Kahire'ye gidip bağlılıklarını da bildirince, O'nun idaresindeki Maraş'a Antep ve Darende de katılarak bağlılıklarına mukabele edildi.

Baybars Memluk tahhna çıkar çıkmaz son iki şehri tekrar aldı ve N. Mehmed Bey'in idaresine bırakh. Bunun üzerine Baybars'a yaklaşmak isteyen Alaaddin Ali, fazla yüz bulamayınca, Halep valisi Çarkutlu O'nu Antep'te yakalayıp Halep'e götürdü ve hapsetti.

N. Mehmet Bey, Kayseri'nin idaresini oğlu Hasan Bey'e vermişti. Hasan Bey, Karamanoğulları'na sık sık akınlar yaparak develi, Ortaköy, Ürgüp şehirlerini aldı. Tokat yöresini tahrip ve talan eden Kızılkoca Türkmenleri ile birleşerek Orta Anadolu'da soygun ve vurgunlara başladı. Tarihte bu yönleri ile meşhur olan . Kızılkoca Türkmenleri, Osmanlı Devleti tarafından görevlendirilen Yörgüç Paşa'nın köklerini kazımasıyla ortadan kalktılar.

Karamanoğlu İbrahim Bey, Ramazanoğulları'nın ve diğer Türkmenlerin etrafında birleşmesini sağlayarak Kayseri'yi geri almak için hücuma geçti. N. Mehmed Bey karşı çıkh ise de l43S'te büyük bir yenilgiye uğradı. Karamanlılar Memluklar adına Kayseri, Develi, Ürgüp, Karacahisar ve Uçhisar'ı Dulkadirliler'den geri aldılar.

Bu tarihten sonra, Dulkadirliler'le Memluklar ve Karamanoğullan arasında savaşlar sürüp gitti. l436'da N.Mehmed B~y Osmanlılar'a sığınmak zorunda kaldı. Oğlu Süleyman'ı o sırada Gelibolu'nda bulunan Osmanlı Padişahı II. Murad isteği olumlu karşılayıp gerekli silah ve teçhizah verdikten sonra, Tokat valisine emir göndererek Dulkadirliler'e ilhakını istedi...

Ramazanoğlu İbrahim Bey, Sultan Baybars'a haber saldı. O da bütün Suriye kuvvetlerini seferber etti. Fakat, II. Murad, tesis edilen nüfuzu artırmak ve dostluk, akrabalık bağlarını pekiştirrnek amacıyla, bizzat sefere çıkarak, Memluk kuvvetlerinin yetişmesine fırsat vermeden Kayseri'nin Dulkadirliler'in eline geçmesini sağladı.

Memluklar'la araları iyice açılan Dulkadirliler, Baybars'ın ölümü üzerine yerine Sultan olan oğlu Yusuf zamanında, yeniden barışmanın yolunu buldular.

Yusuf'tan sonra tahta çıkan Çakmak, Mehmed Bey'in kızı Nefise Hatun ile evlenmek istedi. Nefise Hatun Memluk emiri Cane Bey'in ölümü üzerine dul ka1mıŞh. N. Mehmed Bey, kızını bizzat Kahire'ye götürdü. l44ü'ta muhteşem bir düğün yapıldı. Kızının çeyizine karşılık 30.000 dinar alhn alan Mehmed Bey Elbistan'a döndü. Bu evlilik sayesinde Du1kadirliler 1429'da Akkoyunlular'a kaplırdıklan, 1439'da Memluklar'a geçen Harput'u geri aldılar.

Nasreddin Mehmet Bey, 46 yıl süren bir beylikten soma, Ekim 1442'de seksen yaşında vefat etti. Yerine oğlu Süleyman Bey geçti.